Giải pháp lâu dài cho cây tiêu Phú Quốc

Cây tiêu đã được trồng ở Phú Quốc hàng trăm năm nay. Đây được xem là một đặc sản của đảo ngọc sau nước mắm Phú Quốc.

Nông dân tại Phú Quốc đang thu hái tiêu

Giá tăng

Hai năm trở lại đây, người trồng tiêu trên đảo Phú Quốc rất phấn khởi  vì giá tiêu đang tăng cao kỷ lục. Theo Phòng Kinh tế H.Phú Quốc, diện tích cây hồ tiêu trên đảo hiện nay là hơn 300 ha với gần 750 hộ trồng. Trong đó có 285 ha đang cho thu hoạch. Diện tích trồng tiêu đã và đang tiếp tục được nâng lên 400 ha trong  năm 2012.

Sản phẩm hồ tiêu Phú Quốc luôn được người tiêu dùng đánh giá cao. Năm 2012 là một năm thuận lợi nên các vườn tiêu đều cho năng suất cao. Sản lượng bình quân khoảng 2-2,5 tấn/ha. Ông Nguyễn Thành Phương, ngụ xã Dương Tơ cho biết, trước gia đình ông có 1.000 bụi tiêu nhưng giá cả thấp quá nên ông lo đi biển và làm việc khác kiếm sống. Thêm vào đó, do chi phí thu hoạch không đủ tái đầu tư nên cây tiêu đã chết phân nửa. Năm 2010, ông thu hoạch được hơn 500 kg, bán với giá 30.000-40.000 đồng/kg. Hai năm nay, thương lái đến tận vườn tiêu thu mua với giá cao, từ 140.000-150.000 đồng/kg tiêu cội (tiêu già) và từ 180.000-200.000 đồng/kg tiêu chín. Giá tiêu như hiện nay đã làm bà con rất phấn khởi. Bà Lê Kim Hà, một người dân trồng tiêu ở ấp Cây Thông Trong cho biết, bây giờ giá hạt tiêu đã tăng, mong sao Nhà nước giữ được giá này thì người trồng tiêu đỡ khổ.

Cần phát triển bền vững

Những năm trước đây, giá tiêu xuống thấp nên đời sống người trồng tiêu gặp nhiều khó khăn. Ông Lê Minh Thùy, người có hơn 40 năm trồng tiêu, cho biết: “Vào những năm 1995 – 2000, nhà tôi có 3.000 bụi tiêu. Gần 10 năm giá hạt tiêu xuống thấp nên gia đình tôi cũng chuyển hướng đầu tư, cây tiêu không được chăm sóc nên chết dần, đến nay chỉ còn gần 1.000 bụi. Những năm trước thu hoạch mỗi năm từ 2-3 tấn tiêu nhưng giá bán thấp quá nên chẳng có lời. Với giá tiêu như những năm gần đây, người trồng tiêu thu hoạch trung bình 1,5 kg/bụi thì chỉ khoảng 1,5 tấn là thắng to rồi”.

Theo ông Nguyễn Minh Trực, Trưởng phòng Kinh tế H.Phú Quốc, để phát huy thế mạnh của cây tiêu và tạo điều kiện tăng thu nhập cho người trồng, Phú Quốc đã thực hiện nhiều giải pháp tích cực như: quy hoạch những vùng chuyên canh tập trung; xây dựng nhiều mô hình, dự án hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật thâm canh; tuyển chọn giống tốt cho năng suất cao và đặc biệt là chính sách hỗ trợ cho người trồng tiêu.

Hiện nay, với việc tăng diện tích trồng cây tiêu, Phú Quốc còn đang vấp phải một số khó khăn. Muốn phát triển cây tiêu cần phải phục hồi theo quy hoạch, có những giải pháp về giống và chú trọng chi phí tái sản xuất. Giá trung bình thời điểm này để trồng tiêu là 300-400 triệu đồng/ha nên ít có nông dân đủ tiền trồng một lần mà phải trồng mỗi năm một ít. Thêm vào đó, giá thành sản xuất tăng, trong khi người trồng tiêu không tiếp cận được nguồn vốn vay ngân hàng, giá cả trên thị trường không ổn định… đã gây không ít khó khăn cho người nông dân.

Thời gian gần đây, tiêu có giá nên người dân đua nhau trồng tiêu trở lại. Các giống tiêu bản địa bị thoái hóa nên người dân đã tìm những giống mới với số ngày cho thu hoạch ngắn hơn. Tuy nhiên trên giống tiêu mới này đã xuất hiện tình trạng sâu bệnh, gây ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và sản lượng cây tiêu. Bên cạnh đó, việc mở rộng diện tích trồng tiêu tự phát, không tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình kỹ thuật trong khâu chăm bón dễ dẫn đến nguy cơ mai một giống tiêu truyền thống.

Trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội đến năm 2020, theo quy hoạch của Chính phủ, Phú Quốc phải bảo đảm giữ 500 ha cây tiêu phục vụ cho du lịch. Vì thế, các cơ quan chức năng cần có những giải pháp đầu tư vốn, hỗ trợ người nông dân, ứng dụng khoa học kỹ thuật để trồng cây tiêu một cách hiệu quả. Có như vậy mới mong giữ vững và phát triển tốt loại đặc sản truyền thống này của đảo ngọc, để hạt tiêu Phú Quốc vươn ra thị trường trong và ngoài nước, đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế cho huyện đảo Phú Quốc.

Giang Sơn