Hiệu quả từ những mô hình trồng tiêu sạch ở Gia Lai

 Những năm gần đây, hồ tiêu là mặt hàng có giá trị kinh tế cao và được thị trường trong nước và quốc tế tiêu thụ khá mạnh nên người trồng tiêu trong khu vực Tây Nguyên nói chung, Gia Lai nói riêng rất phấn khởi và yên tâm đầu tư phát triển loại cây này. Tuy nhiên để nâng cao năng suất, hạn chế sâu bệnh và hướng đến sản phẩm tiêu đạt chất lượng là vấn đề bà con hết sức quan tâm.

Ảnh minh họa

Năm 1999 gia đình anh Anh Đào Đình Đoàn từ Thái Bình vào làng Ia Lu, xã Kông H’Tok, huyện Chư Sê xây dựng vùng kinh tế mới. Ban đầu với diện tích đất ít ỏi của gia đình, anh chị tập trung trồng cà phê. Sau nhiều năm trồng cà phê nhận thấy hiệu quả của cây trồng này đem lại không cao do thị trường bấp bênh nên năm 2005 anh đã quyết tâm vay mượn để đầu tư mua thêm đất để chuyển đổi sang trồng cây hồ tiêu. Tận dụng lợi thế của Ia Lu là vùng đất có nhiều sỏi đá, gia đình anh đã dùng kỹ thuật dây thép buộc, chằng đá lại làm thành trụ tiêu. Theo kinh nghiệm nhiều năm trồng tiêu của anh Đoàn, dùng đá làm trụ tiêu vừa đỡ tốn kinh phí, tiết kiệm được diện tích, cây tiêu lại mát nên ít bị sâu bệnh và cho năng suất cao. Còn trồng bằng trụ gỗ thì chi phí đầu tư lớn hơn nhiều, không chỉ vậy thời gian nắng, mưa tạo cho gỗ phát sinh nhiều loại nấm bệnh gây ảnh hưởng đến cây tiêu làm cho tiêu hay bị nhiễm bệnh và chết. Ngoài ra, mỗi trụ đá có diện tích 20m2 trồng được tới 15 đến 20 hốc tiêu và mỗi sào có thể trồng được từ 35 đến 40 trụ nâng năng suất lên gần gấp rưỡi so với trụ gỗ. Hiện tại gia đình anh đã trồng được gần 2.000 trụ tiêu, trong đó gần 1.000 trụ đã cho thu hoạch. Bình quân mỗi năm gia đình anh thu được xấp xỉ 5 tấn tiêu. Với giá cả dao động trên dưới 140.000đồng/kg tiêu khô như hiện nay thì trừ chi phí gia đình anh thu lãi hơn 500 triệu đồng, một nguồn thu mà không ít hộ trên địa bàn mơ tới.

Không chỉ mô hình trông tiêu bằng trụ đá, mô hình trồng tiêu bằng trụ cây sống cũng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Với hơn 3 ha tiêu nhưng gia đình ông Đồng Quốc Bảo ở cùng làng Ia Lu lại trồng trụ hoàn toàn bằng cây sống cho tiêu. Ông Bảo cho biết: Việc trồng cây sống làm trụ cho tiêu không chỉ đem lại một lợi ích, mà đen đến hàng chục lợi ích như không chỉ hạn chế được tình trạng phá rừng lấy gỗ làm trụ tiêu ảnh hưởng đến môi trường sống, việc trồng trụ sống cho tiêu vừa tiết kiệm được chi phí vừa hạn chế được tỷ lệ mắc bệnh trên cây tiêu và nâng cao năng suất. Ví như cây keo là loại cây có ưu thế hơn tất cả vì lá của cây này nhỏ vừa có khả năng che mát nhưng cũng vẫn có tán xạ để ánh sáng xuống cho tiêu quang hợp. Điều đặc biệt nữa là cây keo là cây họ đậu nên nó không cạnh tranh đạm với cây tiêu và có ưu điểm lớn rất nhanh và có tuổi thọ cao. Một ưu thế nữa là cây keo khi cắt trụi cành không chết và cành, lá cùng với phụ phẩm của nó để lại cho đất lớp mùn rất là tốt. Hơn nữa cành, lá của cây keo còn có thể dùng để làm thức ăn chăn nuôi rất tốt cho gia súc như heo, trâu, bò và dê …

Không chỉ có bà con người kinh, mà nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện Chư Sê, Chư Pứh, Đức Cơ. .. cũng đã áp dụng rộng rãi mô hình này vào trồng tiêu để giảm chi phí đầu vào cũng như tăng năng suất cây trồng. Nhờ vậy mà đã có hàng trăm hộ gia đình trước đây vốn thiếu đói từng bữa ăn nay đã thoát nghèo vươn lên làm giàu cho chính bản thân. Gia đình Ông Rơ Lan Ke, ở thôn Bê Tel, xã Ia Rong, huyện Chư Pưh là một điển hình. Với 2 ha tiêu có trong tay, gia đình ông mỗi năm thu lãi hơn 500 triệu đồng và là điển hình thoát nghèo của địa phương.

Việc áp dụng trồng tiêu theo mô hình sạch như mô hình trồng tiêu bằng trụ đá, trụ cây sống… sẽ vừa đảm bảo được chất lượng của sản phẩm tiêu, đồng thời tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả trên cùng một diện tích cây trồng… Với giá cả và đầu ra trên thị trường đang rất ổn định sẽ là điều kiện thuận lợi giúp cho đời sống của người trông tiêu ở Gia Lai ngày một phát triển ổn định hơn.