Chuyện lạ giữa mùa cao điểm thu hoạch cà phê

Việt Nam đang thu hoạch rộ cà phê nhưng sản lượng cung ứng ra thị trường quốc tế lại giảm mạnh kéo theo giá cà phê tăng cao.

Theo số liệu của Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (VICOFA), xuất khẩu cà phê nửa đầu tháng 11-2024 chỉ có 20.933 tấn cà phê, giá trị khoảng 122 triệu USD, giảm đến 44,8% về lượng nhưng tăng 1,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, chủ yếu vẫn là cà phê Robusta với 16.293 tấn, kim ngạch trên 80,67 triệu USD, với mức giá xuất khẩu bình quân 4.952 USD/tấn (khoảng 124,6 triệu đồng/tấn).

Giá cà phê xuất khẩu bình quân trong nửa đầu tháng 11 (bao gồm cả cà phê chế biến, cà phê Arabica, cà phê khử cafeine,…) là 5.818 USD/tấn, chỉ thấp hơn giá tháng 10-2024 là 37 USD/tấn, đây là tháng giáp vụ và cao hơn 1.764 USD/tấn so với tháng 1-2024.

Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15-11, Việt Nam xuất khẩu trên 1,17 triệu tấn cà phê, kim ngạch xuất khẩu 4,7 tỉ USD, giảm 13,5% về lượng nhưng tăng 38,1% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xuất khẩu Robusta là chủ lực, đạt 964.610 tấn, kim ngạch 3,48 tỉ USD.

Tháng 11 và tháng 12 hằng năm là thời gian cao điểm thu hoạch cà phê Việt Nam, nguồn cung cà phê Robusta lớn số 1 thế giới nhưng sản lượng cà phê xuất khẩu lại giảm mạnh là một điều rất lạ trên thị trường.

Trên sàn giao dịch London, giá cà phê Robusta chốt phiên ngày 21-11 (giờ Việt Nam) bật tăng cao ở mức từ 2,84% – 3,05% so với ngày hôm trước. Kỳ hạn giao hàng tháng 1-2025 tăng mạnh nhất là 142 USD/tấn, lên 4.798 USD/tấn (khoảng 121 triệu đồng/tấn).

Một chuyên gia cà phê nói rằng năm nay vụ cà phê không đến trễ gây thiếu hàng mà chủ yếu là do giá cao nên sản lượng xuất khẩu giảm.

Theo đó, cà phê nhân xô tại Tây Nguyên đang ở mức từ 110.000 – 115.000 đồng/kg nên giao dịch không mạnh.

“Nhưng thật sự là sản lượng cà phê bị giảm mạnh do các vườn xen canh cây ăn trái nhiều, chủ yếu là sầu riêng. Tôi đã đến nhiều vườn cà phê thì thấy rằng năng suất cà phê không giảm nhưng số cây cà phê ở mỗi vườn lại giảm” – chuyên gia này nhận xét.

Điều này cho thấy khả năng trong thời gian ngắn tới giá cà phê Robusta vẫn tiếp tục đứng ở mức cao dù nhiều thông tin vĩ mô cho thấy điều ngược lại như: tổng lượng cà phê toàn cầu tăng, quy định chống phá rừng của châu Âu (EUDR) bị hoãn 1 năm.