Những người nông dân trồng tiêu tại các tỉnh thuộc khu vực Tây Nguyên, Đông Nam Bộ đang phải đối mặt với nạn thuốc BVTV. Bỏ tiền mua nhiều loại thuốc nhưng vườn tiêu vẫn chết, gia sản của người nông dân trồng tiêu thì tiêu tan… nhưng vẫn không có cơ quan nào lên tiếng. Vì sao người nông dân lại có thể dễ dàng bị lừa như vậy?
Lập lờ nhãn mác
Như VnMedia đã phản ánh về nạn thuốc BVTV giả, nhái, do được sự tiếp tay của các đại lý bán thuốc BVTV, các loại thuốc nhái, thuốc dởm đã dễ dàng len lỏi vào thị trường. Để che mắt người nông dân, các doanh nghiệp sản xuất thuốc dởm đã “lập lờ đánh lận con đen” giữa thuốc BVTV và phân bón lá để lừa người nông dân. Bởi, quy trình để xin được giấy chứng nhận là thuốc BVTV là vô cùng ngặt nghèo và khó khăn.
Theo quy định, các loại thuốc BVTV muốn được cấp phép lưu hành trên thị trường phải trải qua rất nhiều cửa ải. Như, thuốc phải được các tổ chức quốc tế công nhận; thuốc phải có tên trong danh mục được phép sử dụng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; khi đưa thuốc vào thị trường phải thử nghiệm 1 năm có kết quả tốt mới được Bộ NN & PTNT và Cục Bảo vệ Thực vật cấp phép lưu hành. Quá trình xin cấp phép kéo dài nhiều năm.
Còn riêng đối với phân bón lá quy trình cấp phép rất đơn giản doanh nghiệp chỉ cần đăng ký loại phân bón được phép sản xuất tại VN và làm thủ tục công bố tiêu chuẩn cơ sở.
Đơn cử, thuốc BVTV Agri – fos 400 (Úc) sản xuất, một loại thuốc được đăng ký đặc trị bệnh chết nhanh, chết chậm và vàng lá, thối rễ trên cây tiêu. Trên thị trường có cả chục loại sản phẩm nhái tương tự từ hình ảnh, nội dung nhãn mác và được gắn với tên na ná như Argi Fose 400, Argi – Phosphonate, Stariphos 400…
Điều đáng nói, trên các loại thuốc nhái này, các công ty sản xuất không ghi rõ nội dung cụ thể, rõ ràng. Có chai vừa ghi là thuốc, vừa ghi là phân bón; có chai không ghi gì. Như sản phẩm Argi – Phosphonate của công ty TNHH SX-TM-DV Hóa Nông (Q. 12, TP.HCM): Trên bao bì ghi phân bón lá cao cấp nhưng phía dưới ghi chế phẩm kháng nấm Phytopthora…
Tương tự, sản phẩm Stariphos 400 do công ty TNHH Ngân Gia Phát (Q. Gò Vấp, TP.HCM) trên nhãn mác ghi phân bón lá tổng hợp nhưng phần hướng dẫn sử dung phía sau chai thuốc lại ghi công dụng ngăn ngừa bệnh chết nhanh chết chậm trên cây tiêu….Thậm chí, có nhiều sản phẩm không ghi là phân bón lá hay thuốc BVTV như Argi Fose 400…
Ông Nguyễn Phú Cường – chuyên gia về thuốc BVTV cho biết, “luật đã quy định rõ trên nhãn mác bao bì sản phẩm , nếu sản phẩm là thuốc thì đơn vị sản xuất phải ghi rõ là thuốc. Nếu là phân bón phải ghi là phân bón. Thế nhưng, trên thị trường có hàng chục sản phẩm nhái ghi không rõ nguồn gốc, chủng loại, không biết sản phẩm là phân bón hay là thuốc. Tôi cho rằng, các cơ quan chức năng phải vào cuộc làm rõ để tránh thiệt hại cho người nông dân”.
Theo chủ một cửa hàng thuốc BVTV ở TP Pleiku, khi nhận sản phẩm để bán, đại lý đều kiểm tra các loại giấy phép. Nếu sản phẩm không có giấy phép thì cửa hàng không nhận bán. Hàng tháng có rất nhiều đoàn kiểm tra, nếu phát hiện ra sản phẩm ghi không rõ nhác mác họ sẽ phạt nhưng là phạt đơn vị sản xuất chứ không phải phạt cửa hàng đại lý.
Núp chiêu bài tổ chức hội thảo để bán thuốc nhái
Theo phản ánh của nhiều hộ nông dân thuộc các tỉnh Đồng Nai, Bình Phước, Đắc Lắc… sở dĩ họ được tiếp cận với các loại thuốc nhái này là từ các cuộc hội thảo về thuốc BVTV do các doanh nghiệp tổ chức. Hằng năm, các doanh nghiệp tổ chức rất nhiều cuộc hội thảo, nhiều, có xã làm mấy chục cuộc hội thảo.
Ông Nguyễn Thế Thảo – Phó chủ tịch Hội nông dân xã Hiệp Hòa, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, xã đã tổ chức 19 cuộc hội thảo. Về điều kiện, doanh nghiệp muốn tổ chức hội thảo phải xin phép xã và phải xuất trình được đầy đủ giấy phép. Thực tế, những doanh nghiệp làm ăn uy tín họ tổ chức rất tốt, họ còn thực nghiệm tại vườn của nông dân, khi có được kết quả tốt, họ mới giới thiệu sản phẩm. Thế nhưng, tại nhiều địa phương khác, họ dễ dãi cho tổ chức nhiều hội thảo để thu tiền. Họ không quan tâm đến chất lượng thuốc mà chỉ quan tâm họ thu được bao nhiêu tiền. Những công ty làm ăn bát nháo này hoạt động chỉ là chỉ lừa dân. Thậm chí, để nông dân tin, họ cam kết bán sản phẩm chỉ thu có 50% tiền thuốc, số tiền còn lại họ thu sau khi cây tiêu khỏi bệnh. Tuy nhiên, sau khi thu được 50% tiền thì họ cũng cao chạy xa bay người dân không biết tìm ở đâu?….
Theo tìm hiểu của VnMedia, để tổ chức hội thảo, doanh nghiệp phải bỏ ra nhiều chi phí trong đó có khoản tiền chi cho xã để xã đứng ra mời nông dân đến dự hội thảo. Số tiền này trung bình mất cả chục triệu đồng. Chính vì vậy, nhiều xã ham lợi, càng tổ chức nhiều các có thêm nhiều tiền nên đứng ra nhận để tổ chức mà không quan tâm đến thương hiệu doanh nghiệp, chất lượng thuốc có tốt hay không, có được phép lưu hành hay không…Tình trạng này diễn ra phổ biến tại rất nhiều địa phương như Bình Phước, Đắc Nông, Buôn Mê Thuột….
Bác Nguyễn Văn Ánh (nông dân xã Hiệp Hòa, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu) cho biết, “đi dự hội thảo nhiều quá nên bây giờ mời tôi không đi nữa. Hội thảo giới thiệu nhiều loại thuốc giống nhau quá trong khi điều quan trọng mà chúng tôi cần biết là thuốc nào tốt, thuốc nào không tốt thì người ta lại không đưa ra được. Chính vì vậy, nông dân bây giờ sợ phải đi nghe hội thảo.”
Tôi nghe mấy chữ hội thảo là dị ứng. Bọn người mượn tiếng hội thảo, mang cái mác sản phẩm sinh học, vì sức khỏe cộng đồng… làm mang tiếng các sản phẩm sinh học đích thực.
Còn người nông dân mình thì thậm chí còn không biết phân biệt đâu là phân, đâu là thuốc. Cái chai phân bón lá (thành phần: npk, acidamin và một ít trung vi lượng với chất điều hòa sinh trưởng) mà cứ nghĩ là thuốc. 1 lít phân giá thành bằng 2 khối phân bò vẫn cứ chọn mua 1 lít phân. Nói thì nặng lời nhưng nói thật sao mà bà con khờ khạo lạ lùng đến vậy chứ. Chuyện của người khác mà mình tức lây…
Bạn nói đúng. Bà con mình có tâm lý cho rằng mua hàng giá cao, thậm chí là rất cao chắc là hàng phải tốt hơn. Vì vậy nên họ lợi dụng bán chai phân bón lá tiền triệu sẽ hiệu quả hơn vài trăm ngàn. Những cty làm ăn gian dối, làm hàng giả, hàng kém chất lượng đã lợi dụng điều này trên trong hội thảo họ tuyên bố chai phân vài triệu nhưng họ chỉ lấy trước tiền 50%, sau đó thì… họ biến mất. Còn bà con mình lại rất sung sướng vì công ty cho nợ trả sau…
Vậy mà họ lừa được hết chỗ này sang chỗ khác mới tài chứ !
Những cuộc hội thảo này nó cũng giống như mấy cái hội chợ ở vùng quê người ta hay tổ chức cho con nít chơi vậy. Chỉ cần xin được Ủy ban xã đồng ý là họ tổ chức hội thảo 2-3 điểm trong xã. Do diện tích xã ở vùng quê khá rộng nên những cuộc hội thảo cứ tiếp diễn như thế hết xã này đến xã khác như kiểu họ đi bán hàng rong vậy, sau đó họ biến mất. Mong bà con thận trọng…
Mấy chủ cho cháu hỏi tiêu nhà cháu trồng xen cafe được 1 tuổi, cắt dây được 4 tháng. 50% lên đc 2-2,5m còn lại thì 1 m. Cháu dùng NPK 16-16- 8, 15 ngày bỏ 1 lần. Ở đây ko ai trông tiêu nên ko biết phải hỏi ai. Cho cháu hỏi giờ cháu nên bỏ phân gì, mấy ngày thì bỏ. Nhiều trụ có tuyến trùng hay gì đấy, lá có mấy đám màu vàng trên gân. Cảm ơn các chú bác … giúp cháu
Gì mà cho phân lắm thế, cứ kiểu này vườn tiêu chắc chắn sẽ bị xóa sổ.
Chia nhỏ 15 ngày bón 1 lần là rất tốt ! miễn là đừng bón quá nhiều mỗi lần . Theo như cháu nói thì cháu đã bón phân quá giới hạn. Nhớ – từ nay trở đi khi bón phân phải tuân thủ :
1- Không được bón lượng nhiều 1 lần
2- Đừng bao giờ đưa phân vào gốc cây mà phải bón hoặc tưới ngoài tán lá
Hiện tại cháu dừng bón, xịt các loại phân ; ưu tiên dùng chế phẩm kích thích ra rễ, phòng ngừa nhiễm trùng cơ hội khi rễ tiêu đang bị tổn thương nặng. Chào cháu !
Tiêu bạn trồng xen trong caphe cắt dây sau 4 tháng đã leo cao 2,5m tôi cũng phục bạn. 15 ngày bón 1 lần thì quá nhiều. Tiêu con đã ăn nhiều đâu mà bạn bỏ nhiều. Bạn muốn trồng tiêu theo hướng hóa học hay hữu cơ vi sinh. Bạn nêu rõ để diễn đàn góp ý cụ thể, để tránh phải ràng buộc theo cách làm của ngừơi khác khi mình ko thích. ý kiến cuả mọi người chỉ mang tính tham khảo. Bệnh tật tả sơ sài như thế mình ko dám góp ý.
Mọi người cho em hỏi tiêu em mới trồng được 1 năm xen trong cà phê mà phát triển chậm quá. Em hay bón phân npk, thế em phải bón phân gì cho nó tốt vậy?
Tiêu trồng xen trong cà phê thường phát triển chậm do bị cạnh tranh dinh dưỡng. Cách hỗ trợ duy nhất, có hiệu quả cao nhất cho cây tiêu là tăng cường sử dụng phân bón lá loại có đủ các thành phần dinh dưỡng đa-trung-vi lượng như phân sinh học biosol chẳng hạn.
(đề nghị bạn không sử dụng nickname này nữa nhé!)
Chào bạn Chi Mai,
Nếu trồng xen tiêu vào cà phê theo tôi nên chia lượng phân nhỏ ra bón nhiều lần thì hiệu quả hơn, nếu bạn cứ ưu tiên phân bón lá thì sẽ mất cân đối bên trên và bên dưới, điều này rất nguy hiểm. Theo mình phân bón lá cần thiết những giai đoạn quan trọng cây nhu cầu nhiều trong khi rể ko đáp ứng kịp như phục hồi bộ lá, chuẩn bị ra hoa, nuôi trái v.v…
Thân mến
Mình chưa rõ ý lắm, bạn giải thích thêm giúp mình.
Cám ơn bạn nhiều !
Đọc phản hồi của bạn Bình Minh mình thấy bạn chưa hiểu ý Chi Mai lắm. Tiêu trồng xen trong cà phê khi bỏ phân gốc cà phê sẽ cạnh tranh dinh dưỡng với tiêu, vì thế mình phải tăng cường phân bón lá để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho tiêu nhưng ko lạm dụng phân bón lá. Ta vẫn phải bỏ phân gốc chứ Chi Mai đâu có nói chỉ sử dụng phân bón lá thôi đâu. Những kinh nghiệm mọi người trên diễn đàn chia sẻ để tham khảo còn làm thế nào là quyết định của mỗi người.
Chào bạn! Tiêu trồng xen trong caphe và trồng trên cây trụ sống thừơng phát triển chậm hơn so với trồng tiêu độc canh leo trụ gỗ, nhưng ko sao sau khi trưởng thành tiêu phát triển rất mạnh. Tiêu phát triển chậm cũng do nguyên nhân khi trồng ko làm tầng nền hữu cơ. Trồng tiêu làm tầng nền hữu cơ rất quan trọng vì tiêu đòi hỏi tầng nền hữu cơ rẫt dày. Bạn tăng cừơng bón phân chuồng ủ hoai, phân vi sinh, các loại phân sinh học tiêu sẽ phát triển mạnh. Tiêu con tôi ko dùng phân hóa học. Tôi dùng hoàn toàn bằng phân chuồng ủ hoai, phân vi sinh, tiêu phát triển khá mạnh. Tiêu lươn tôi trồng xen trong caphe và trên cây trụ sống mới đôn hồi đầu năm giờ đã cao 3m… Xin đc chia sẻ.
Cảm ơn mọi người đã giúp đỡ.
Cho em hỏi Chi Mai là tại sao lại k sử dụng nickname này nữa vậy?
Mình nhắc bạn 2 điểm:
1.Bạn chú ý đọc nguyên tắc gửi phản hồi !
2.Đây là diễn đàn của bà con nông dân trao đổi, hỗ trợ nhau trong trong việc trồng và chăm sóc cây hồ tiêu và những người quan tâm cây hồ tiêu VN. Do có nhiều đối tượng, lứa tuổi khác nhau tham gia…, thậm chí có cả khách nước ngoài vào tham khảo, nên ngôn ngữ sử dụng cần rõ ràng trong sáng. Vậy nhé !
Xin chào diễn đàn cho em hỏi. Tiêu nhà em năm nay là năm thứ 3, mùa mưa phát triển bình thường lá xanh và dày nữa. Nhưng qua mùa mưa là bắt đầu bị vàng lá, rụng đọt, rụng đốt… Em đổ bao nhiêu thuốc mà giờ vẫn có nhiều trụ bị vàng, bị rụng đốt, có trụ chết 1 dây còn 1 dây. Nhiều trụ rụng đọt từ trên xuống, em đổ thuốc 1 thời gian bật lên đọt non nhưng cứ cây nào lên là lá cứ bị xoắn lại như là tiêu điên vây mà dưới gốc lá vẫn to dày bình thường. Giờ nó cứ bị vàng lá, rụng cành, ban đầu rụng lá rồi sau rụng luôn cả cành nữa. Em thì chưa có kinh nghiệm lắm, cứ lên hiệu thuốc nói người ta bán cho thuốc gì là em về phun về đổ, em đổ những loại thuốc agrifot 400+ mancôzét màu vàng. Lần sau lên nói không hết bệnh người ta lại bán cho Tréc bách bun về phun với đổ cũng chả thấy khỏi thấy đỡ gì cả. Ai biết tiêu em bị sao không chỉ giúp em với, à mà giờ là mùa nắng những trụ nào vẫn xanh thì cứ bị vàng trên ngọn nhìn không được tơ lắm, xin chỉ giúp em với.
Bạn chụp vài tấm hình thật rõ những trụ tiêu bệnh gửi qua email bác Nguyễn Vịnh để đưa lên diễn đàn, cộng đồng sẽ góp ý giúp bạn cách xử lý những vấn đề này cụ thể, chính xác hơn.
Mình phun agrifos 400sl của cty donatechno vs mancozeb tiêu vẫn chết như thường. Bụi gần chết thì đã chết. Bụi đang xanh phòng bệnh bằng sục gốc và xịt mới có 20 ngày đã rủ lá. Thuốc phun không thấy hiệu quả gì mà hết cả 10 tr nghĩ mà xót. Truyền hình báo trí thì nói khắc tinh…
Chắc là nghe mấy cửa hàng bán thuốc “nổ” chứ công ty họ không dại mà quảng cáo như bạn nghĩ. Bạn tham khảo trang này sẽ hiểu rõ ra nhiều điều hơn… http://www.donatechno.com.vn/agrifos/gioithieu-agrifos.html
Bạn cần xem lại. Anh kỹ sư khuyến nông gần nhà mình bảo không pha chung hai loại thuốc này được, sẽ làm giảm hiệu lực của thuốc !
Diễn đàn cho tôi hỏi ,vậy có cách nào hạn chế việc mua phải thuốc BVTV giả hoặc kém chất lương không ? Tôi cảm thấy rối trí quá !
Tôi thường mua thuốc BVTV tại các Trạm BVTV chứ không mua ở các cơ sở tư nhân !
Vậy mới chết ! Cơ sở tư nhân chắc không làm nhái được như chuyên nghiệp.
Chào bạn Minh. Theo bạn mô tả thì tôi thấy bạn chưa chú trọng khâu phòng bệnh, chỉ khi tiêu bị kéo mới đổ thuốc. Trong phần chăm sóc tiêu các anh chị đã hướng dẫn rõ, bạn tìm đọc để biết thêm.